دانلود پایان نامه رشته هنر
سرگذشت هنر و معماری در ایران
*قابل استفاده برای رشته معماری
چکیده:
عمر هنر در ایران به قدمت تاریخ است و معماری از كهن ترین هنرها است. رونق و اعتلای معماری در ایران از دوران باستان گواه آن است كه این سرزمین از كانون های نخستین شهرسازی و نیزسدسازی و مهندسی بوده است كه نمونه آن بناهای مختلف و سدهای باستانی و دهكده های متعدد در جای جای خاك این كشور است. آثاری كه جسته و گریخته از میان نوشته های باستان شناسی و شرق شناسان به دست می آید روشنگر آن است كه هنر و معماری از ۵۰۰۰سال قبل در این مرز و بوم ریشه دوانده است.
نظری اجمالی به معماری ایران در عهد باستان این ویژگی را آشكار می سازد كه معماری ایرانی بر سه اصل استحكام، آسایش و انبساط پایه گذاری شده است. معماری ایرانی در طی تاریخ خود دارای اصالت طرح و سادگی توام با آرایش و تزیین بوده است.تمامی گستره ایران به ویژه روستاها و آثار قدیمی و باستانی آن چون كتاب زنده اما فرسوده ای از تاریخ معماری و هنر است كه هر برگ از این كتاب در لحظه ای كوتاه دروازه چندین هزار سال تاریخ را بر روی تماشاگر می گشاید. كمتر روستایی در ایران وجود دارد كه در آن معابر باستانی ناهید یا قلعه گبری و قلعه سلسال (صلصال) با طاق های ضربی و یا هلالی به چشم نیاید و در آن از بقعه ها و امامزاده ها و یا قلعه های معروف كه مضمونی افسانه ای و تاریخی را در خویش نهفته اند اثری نباشد، برای مثال می توان به قلعه مرو و قلعه اصفهان و یا قصر كیاكسار پادشاه ماد در همدان، كاخ پاسارگاد و تخت جمشید یا پارسه، آثار شوش، ایوان مدائن یا طاق كسری در تیسفون اشاره كرد.
شاید به جرات بتوان گفت برای اولین بار ایرانی ها بودند كه آجر را درست كرده و از آن در معماری استفاده كردند كه نمونه بسیار قدیمی آن در معبد چغازنبیل واقع در شوش است كه شاید بتوان با آن قدمت معماری بشر سنجیده شود و همچنین نشانه استعمال نخستین آجرها را در تپه سیلك كاشان، مناره ها و سدهای باستانی و بازمانده ساختمان های كهن در مرو، خرابه قصر هاتره در ساحل دجله و ویرانه های معبد كنگاور، یادگار خسرو پرویز در قصر شیرین و طاق بستان كرمانشاه مشاهده كرد.
معماران و هنرپروران شهرساز ایرانی از زمان های باستان از برجسته ترین كارشناسان عصر خود بوده اند تاریخ نام بسیاری از معماران برگزیده را به یاد ندارد، اگرچه آثار گرانقدر آنها بهترین شناسنامه در شناسایی خصایل هنری و اندیشه آنها است. از میان معماران شهره عهد باستان باید از «سئنا» نام برد كه تا مرزهای نبوغ پیش تاخت و نیز به «برازه حكیم» كه در زمان اردشیر ساسانی می زیست و سدساز و معمار و شهرساز بی همتایی بود اشاره كرد. «برازه حكیم» سدی را كه اسكندر بر شهر فیروزآباد فارس بسته بود شكست و فیروزآباد تازه ای بنا كرد كه دستاورد ها و خطوط اصلی معماری ایران را ترسیم می كرد.
کلمات کلیدی:
هنر معمارى
تاریخچه هنر ایران
هنر و معماری در ایران
تاریخچه معمارى ایران
مقدمه:
هنر معمارى از بارزترین جلوه‌هاى فرهنگ هر قوم و هر دورهٔ تاریخى و نمایشگر گویاى فضاى زیست آدمى است. این هنر در گذشته تابع اصول و ضوابط کمابیش معین و شناخته شده‌اى بود و پیوندى استوار و ناگسستنى با فرهنگ جامعه و الگوهاى رفتارى داشت. به همین دلیل معمارى هر دوره انعکاسى از فرهنگ و هنر آن دوره محسوب مى‌شد و هر سبک جدید معمارى بر اصول، روش‌ها و سنت‌هاى سبک‌هاى پیشین استوار بود.تحولاتى که از آغاز قرن معاصر شروع شد، موجب گسیخته شدن رشته‌هاى پیوند بین برخى مظاهر و جلوه‌هاى زندگى با فرهنگ جامعه شد و در نتیجه این روند معمارى سنتى از حرکت باز ایستاد و در بسیارى عرصه‌ها مورد بى‌توجهى واقع شد.
ایران و سرزمین‌هاى شرقى در آغازین دورهٔ اسلامی، سهم بسیار در تاریخ جهان اسلام داشتند. سلطهٔ مغولان بر این سرزمین سبب شد تا ایران مرکز بلامنازع نوآورى هنرى و فرهنگى در جهان اسلام گردد. چنانکه مى‌توان شاخصهٔ هنرهاى تجسمى را از ۱۲۵۰ م به بعد در بیشتر سرزمین‌هاى اسلامی، توجه و اتکا به الگوها و افکار ایرانى دانست. مثلاً در معماری، ترتیب قرار گرفتن چهار ایوان برگرد صحنى باز در مساجد ایرانى قرن ۱۲ م معمول بوده؛ این طرح در معرکه طرح ستون‌دار سنتى در آن رایج بود معمول گردید و دیرى نپایید که طرح چهار ایوانه در دوردست‌هاى شرق و غرب اسلامی، بکار گرفته شد.
فهرست مطالب
تاریخچه معماری و هنر در ایران1
v هنر معمارى2
v تاریخچه معمارى ایران2
معماری ایران از صدر اسلام تا عصر سلجوقیان6
معماری ایران از سلجوقیان تا پایان عصر تیموریان7
سلجوقیان7
خوارزمشاهیان9
ایلخانیان9
معماری اسلامی10
تیموریان12
معماری ایران از صفویان تا دوران معاصر13
v بناهاى دورهٔ اسلامى ایران17
در دو گروه فوق از بناهاى دورهٔ اسلامی، مکانى براى عبادت، تجارت و سکونت وجود داشته است.18
الف)بناهای مذهبی18
منشأ چهارگوش گنبددار28
حسینیه‌ها و تکایا و مصلّى‌ها32
ب)بناهاى غیرمذهبى34
پل‌سازى در دوره صفویه38
پل‌سازى در دوره افشاریه و زندیه40
پل‌سازى در دوره قاجاریه40
بعضى از حمام‌ها خوب به‌جاى مانده عبارتند از:68
بازارها69
عناصر مختلف بازار72
تهران: مجموعهٔ کاخ‌هاى سلطنتی81
کاشان: مجموعهٔ باغ و کاخ فین83
گچ‌برى109
کاشى‌کارى111
منبت‌کارى و تزئینات چوبى113
خاتم‌سازى115
آینه‌کارى116
v معماران دوران اسلامى در ایران118
دانلود پایان نامه رشته نقاشی